aboutsummaryrefslogtreecommitdiff
path: root/src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja')
-rw-r--r--src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja175
1 files changed, 175 insertions, 0 deletions
diff --git a/src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja b/src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja
new file mode 100644
index 0000000..59b33e0
--- /dev/null
+++ b/src/koszko_org_website/templates/pl/__index.html.jinja
@@ -0,0 +1,175 @@
+{#
+SPDX-License-Identifier: CC0-1.0
+
+koszko.org website start page (english).
+
+Copyright (C) 2021,2022 Wojtek Kosior <koszko@koszko.org>
+#}
+{% extends "__index.html.jinja" %}
+
+{% block title %} Wolne programy {% endblock %}
+
+{% block content %}
+ {{ header(1, 'Kampania na rzecz wolnego oprogramowania') }}
+
+ {% call section('what-software') %}
+ {{ header(2, 'Jakiego oprogramowania?') }}
+
+ {% call para() %}
+ Wolny program to taki, który użytkownik ma możliwość używać
+ w{{ nbsp() }}dowolnym celu, modyfikować w{{ nbsp() }}postaci kodu
+ źródłowego i{{ nbsp() }}rozpowszechniać dalej, również
+ w{{ nbsp() }}celach komercyjnych. Przykładami są system operacyjny
+ GNU/Linux, VLC media player, GIMP, LibreOffice, WordPress,
+ a{{ nbsp() }}także (za wyjątkiem niektórych komponentów): przeglądarka
+ Firefox, system Android i{{ nbsp() }}przeglądarka Chromium. Program,
+ którego z powodów prawnych lub technicznych użytkownik nie może
+ modyfikować lub rozpowszechniać, nazywamy własnościowym lub niewolnym.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+
+ {% call section('who-needs-this') %}
+ {{ header(2, 'Komu to potrzebne?') }}
+
+ {% call para() %}
+ Wolny program daje użytkownikowi kontrolę. Komputer to przydatne
+ urządzenie, które jednak samo z{{ nbsp() }}siebie nic nie robi. Do
+ działania potrzebuje programu. Tylko pośrednio, za pośrednictwem programu,
+ użytkownik jest w stanie kontrolować swój komputer. Jeśli uruchamiany
+ program jest wolny, użytkownik ma kontrolę nad nim i{{ nbsp() }}przez to
+ nad komputerem. Z{{ nbsp() }}kolei nad własnościowym programem władzę
+ sprawuje jego wydawca (lub mówiąc w 100% ściśle - podmiot mający kod
+ źródłowy). Taki program robi to, czego chce jego wydawca, przez co także
+ i{{ nbsp() }}samo urządzenie robi nie to, czego chce jego właściciel, lecz
+ to, czego chce wydawca programu. Zamiast porządanej sytuacji,
+ w{{ nbsp() }}której użytkownik kontroluje swoje urządzenie, dostajemy
+ sytuację odwróconą: wydawca przez program kontroluje użytkownika
+ i{{ nbsp() }}decyduje, co może on zrobić, a{{ nbsp() }}czego nie.
+ W{{ nbsp() }}praktyce obserwujemy oczywiście różne stopnie złego
+ traktowania użytkowników. Jednym ze skrajnych przypadków jest system
+ operacyjny umożliwiajacy instalowanie wyłącznie tych aplikacji, które
+ zaaprobował jego wydawca.
+ {% endcall %}
+
+ {% call para() %}
+ Każdemu powinno zależeć na używaniu wolnych programów, bo dobrze jest móc
+ sprawować kontrolę nad swoimi urządzeniem. Sprawa nie ogranicza się jednak
+ do osobistych preferencji. Im więcej osób w{{ nbsp() }}społeczeństwie
+ polega na własnościowych, niekompatybilnych narzędziach, tym ciężej jest
+ żyć tym, którzy chcą wybierać wolne.
+ {% endcall %}
+
+ {% call para() %}
+ Warto też popatrzeć na problem w{{ nbsp() }}większej skali. Państwo,
+ w{{ nbsp() }}którym w{{ nbsp() }}powszechnym użyciu są własnościowe
+ programy, nie jest w pełni niepodległe - podlega pośrednio wydawcom tych
+ programów. Z{{ nbsp() }}tego powodu poczucie odpowiedzialności za kraj
+ wiąże się z{{ nbsp() }}dążeniem do tego, aby gospodarka
+ i{{ nbsp() }}edukacja nie opierały się na własnościowym systemie
+ operacyjnym czy narzędziach.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+
+ {% call section('how-this-matters-to-non-programmers') %}
+ {% call header(2) %}
+ Jakie to wszystko ma znaczenie dla kogoś, kto nie umie programować?
+ {% endcall %}
+
+ {% call para() %}
+ Nie trzeba być programistą, żeby móc korzystać z{{ nbsp() }}kontroli, jaką
+ dają wolne programy. Często gdy kierunek rozwoju wolnego programu jest zły
+ (np. dodawane są antyfunkcjonalności jak telemetria
+ w{{ nbsp() }}Firefoksie), znajdują się osoby chętne do opracowania wersji
+ programu niezawierającej tych wad (przykładem jest przeglądarka
+ {{ link('https://librewolf-community.gitlab.io/', 'LibreWolf') }}.
+ Wystarczy, że pojawi się wystarczające zapotrzebowanie na odmienną
+ wersję jakiegoś wolnego programu. Z{{ nbsp() }}kolei z{{ nbsp() }}punktu
+ widzenia przedsiębiorcy sensowną opcją bywa zatrudnienie kogoś, kto
+ przystosuje wolny program do celów firmy.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+
+ {% call section('how-is-moneymaking-affected') %}
+ {% call header(2) %}
+ Czy to znaczy, że programiści nie powinni zarabiać na pisaniu programów?
+ {% endcall %}
+
+ {% call para() %}
+ Utożsamianie wolnego programu z{{ nbsp() }}darmowym,
+ a{{ nbsp() }}własnościowego z{{ nbsp() }}płatnym to bardzo częste
+ nieporozumienie. W{{ nbsp() }}rzeczywistości programy własnościowe często
+ są darmowe (Adobe Reader, przeglądarka Chrome, Google Docs),
+ a{{ nbsp() }}wolne narzędzia mogą być dystrybuowane odpłatnie
+ (np. komercyjne dystrybucje GNU/Linuksa). Wiele osób
+ z{{ nbsp() }}programowaniem kojarzy model biznesowy, w{{ nbsp() }}którym
+ klientowi sprzedawana jest licencja na używanie własnościowego
+ programu. Ponieważ taki model jest mniej opłacalny w{{ nbsp() }}przypadku
+ wolnych programów, niektórzy myślą, że na ich tworzeniu wcale nie można
+ zarobić. Tymczasem większość kodu - zarówno wolnego, jak
+ i{{ nbsp() }}własnościowego - nie jest pisana w{{ nbsp() }}celu sprzedaży
+ licencji na jego używanie. Dochody są często czerpane z innych źródeł,
+ np. ze sprzedaży usług i{{ nbsp() }}sprzętu, z{{ nbsp() }}którymi program
+ współpracuje.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+
+ {% call section('how-it-started') %}
+ {{ header(2, 'Kto to wszystko wykminił?') }}
+
+ {% call para() %}
+ W{{ nbsp() }}1983-cim roku
+ {% call link('https://pl.wikipedia.org/wiki/Richard_Stallman') -%}
+ Richard Stallman
+ {%- endcall %},
+ Naukowiec z{{ nbsp() }}
+ {%- call link('https://pl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts_Institute_of_Technology') -%}
+ MIT
+ {%- endcall %},
+ zapoczątkował {{ link('https://www.gnu.org/', 'projekt GNU') }} mający na
+ celu stworzenie wolnego zamiennika dla własnościowego systemu UNIX. 2 lata
+ później założył w Bostonie
+ {% call link('https://www.fsf.org/') -%}
+ Fundację Wolnego Oprogramowania (FSF)
+ {%- endcall %}
+ zajmującą się do teraz promowaniem i{{ nbsp() }}rozwojem tych idei.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+
+ {% call section('how-to-come-to-the-good-side') %}
+ {{ header(2, 'Jak przejść na dobrą stronę?') }}
+
+ {% call para() %}
+ Pomóc można na wiele sposobów. Na przykład
+ {% endcall %}
+
+ {% call unordered_list() %}
+ {% call list_entry() %}
+ używając na co dzień wolnych programów,
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ uświadamiając innych o{{ nbsp() }}problemie (można linkować tą stronę),
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ na miarę swoich możliwości odmawiając używania własnościowych narzędzi,
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ apelując do twórców własnościowych programów o{{ nbsp() }}udostępnienie
+ ich kodu na wolnej licencji,
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ apelując do osób zarządzających różnorakimi organizacjami i{{ nbsp() }}
+ placówkami oświatowymi o{{ nbsp() }}wprowadzenie do użytku wolnego
+ systemu operacyjnego i{{ nbsp() }}narzędzi,
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ apelując do polityków stanowienie przepisów sprzyjających wolnemu
+ oprogramowaniu (np. uczynienie dostępnym na wolnej licencji kodu
+ pisanego za pieniądze publiczne) oraz
+ {% endcall %}
+ {% call list_entry() %}
+ przekazując {{ link('https://my.fsf.org/join', 'darowiznę na FSF') }}
+ lub różne projekty tworzące wolne programy.
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+ {% endcall %}
+{% endblock %}