{ "0": { "name": { "en": "web browsers", "pl": "przeglądarki internetowe" }, "text": { "en": "Running Google Chrome, Mozilla Firefox of Apple Safari? Consider switching to an ethical browser that respects your freedom.", "pl": "Używasz Google Chrome, Mozilla Firefox lub Apple Safari? Rozważ przerzucenie się na etyczną przeglądarkę, która szanuje Twoją wolność." }, "suggested": [ { "name": "LibreWolf", "url": "https://librewolf.net/", "note": { "en": "Supports enabling harmful DRM in the options.", "pl": "Wspiera włączanie szkodliwego DRM'a w opcjach." } }, { "name": "TorBrowser", "url": "https://www.torproject.org/download/" }, { "name": "Ungoogled Chromium", "url": "https://ungoogled-software.github.io/" } ] }, "1": { "name": { "en": "operating systems", "pl": "systemy operacyjne" }, "text": { "en": "Is your computer running Microsoft Windows or Apple macOS? Why not take care of your digital freedom now and replace it with GNU/Linux? You can also install it on a pendrive.", "pl": "Czy Twoim systemem operacyjnym jest Microsoft Windows lub Apple macOS? Dlaczego by nie zadbać o Twoją wolnosć cyfrową teraz i nie zastąpić go GNU/Linuxem? Możesz go też zainstalować na pendrive'ie." }, "suggested": [ { "name": "Trisquel", "url": "https://trisquel.info/" } ] }, "2": { "name": { "en": "search engines", "pl": "wyszukiwarki internetowy" }, "text": { "en": "The most popular search engines severly harm user freedom and privacy. Hope is in less popular replacements.", "pl": "Najpopularniejsze wyszukiwarki internetowe silnie szkodzą wolności i prywatności użytkowników. Nadzieja w mniej popularnych zamiennikach." }, "suggested": [ { "name": "MetaGer", "url": "https://metager.org/" }, { "name": "Searx", "url": "https://searx.github.io/searx/" } ] }, "2": { "name": { "en": "git hosting", "pl": "hosting git" }, "text": { "en": "If you are a programmer or know some programmer, you surely heard about GitHub. But chances are you don't realize how unethical it is. It's good to realize projects' code can instead be hosted on software-freedom-friendly portals.", "pl": "Jeśli jesteś programistą lub znasz jakiegoś, z pewnością słyszałeś/aś o GitHubie. Być może jednak nie zdajesz sobie sprawy, jak bardzo jest nieetyczny. Warto zdawać sobie sprawę, że kod projektów można zamiast tego hostować na portalach przyjaznych wolnemu oprogramowaniu." }, "suggested": [ { "name": "Disroot", "url": "https://disroot.org/en/services/git" }, { "name": "repo.or.cz", "url": "https://repo.or.cz/" }, { "name": "SourceHut", "url": "https://sourcehut.org/" } ] }, "3": { "name": { "en": "mobile operating systems", "pl": "mobilne systemy operacyjne" }, "text": { "en": "If you wisely plan your next mobile phone purchase, you can avoid being exploited by megacorporations. An easy option is to choose a device that runs a liberated version of Android. You might also consider a GNU/Linux phone if you feel you're a geek.", "pl": "Jeśli mądrze zaplanujesz zakup swojego następnego telefonu komórkwego, możesz uniknąć bycia wykorzystywanym przez megakorporacje. Łatwą opcją jest wybranie urządzenia, które działa pod wolną wersją Androida. Możesz też rozważyć telefon z GNU/Linuxem, jeśli czujesz, że jesteś gikiem." }, "suggested": [ { "name": "/e/OS", "url": "https://e.foundation/e-os/", "note": { "en": "Is not 100% Free Software.", "pl": "Nie jest w 100% Wolnym Oprogramowaniem." } }, { "name": "PinePhone & Postmarket OS", "url": "https://pine64.com/product-category/pinephone/", "note": { "en": "Is not 100% Free Software.", "pl": "Nie jest w 100% Wolnym Oprogramowaniem." } }, { "name": "NitroPhone & GrapheneOS", "url": "https://shop.nitrokey.com/shop/product/nitrophone-1-199", "note": { "en": "Is not 100% Free Software.", "pl": "Nie jest w 100% Wolnym Oprogramowaniem." } } ] }, "4": { "name": { "en": "PDF viewers", "pl": "przeglądarki PDFów" }, "text": { "en": "Many people open PDF documents in Adobe Acrobat or some other nonfree program. Meanwile, very capable, ethical libre PDF viewers like Okular exist.", "pl": "Wielu ludzi otwiera dokumenty PDF w Adobe Acrobacie lub innym niewolnym programie. Tymczasem istnieje wiele sprawnych, etycznych i wolnych przeglądarek PDFów jak Okular." }, "suggested": [ { "name": "Okular", "url": "https://okular.kde.org/" }, { "name": "Sumatra PDF", "url": "https://www.sumatrapdfreader.org/free-pdf-reader" } ] }, "5": { "name": { "en": "Android applications store", "pl": "sklep z aplikacjami na Androida" }, "text": { "en": "You probably know Google Play Store. But do you happen to know about F-Droid? It's a similar \"store\" that enables installation and automatic updates of applications... except it guarantees that everything coming from it is libre software and it warns you about possible antifeatures. You can install F-Droid on an Android device in the blink of an eye.", "pl": "Prawdopodobnie znasz Sklep Google Play. Ale czy zdarzyło Ci się słyszeć o F-Droidzie? To podobny \"sklep\" umożliwiający instalację i automatyczne aktualizacje aplikacji... ale gwarantuje, że wszystko, co z niego pochodzi, jest wolnym oprogramowaniem i ostrzega o możliwych antyfunkcjonalnościach. Możesz zainstalować F-Droida na urządzeniu z Androidem w mgnieniu oka." }, "suggested": [ { "name": "F-Droid", "url": "https://f-droid.org/", "note": { "en": "It does not meet \"Free Software Distribution Guidelines\".", "pl": "Nie spełnia \"Free Software Distribution Guidelines\"." } } ] }, "6": { "name": { "en": "videoconferencing platforms", "pl": "platformy do wideokonferencji" }, "text": { "en": "When the pandemic begun, everybody rushed to connect through (dis)services like Zoom, MS Teams and Cisco Webex. Or almost everybody... many freedom-minded individuals instead chose videoconferencing platforms that are libre software. The choices people make might also put pressure (or even obligation) on others to connect to the same service, so it is crucial to choose an ethical one.", "pl": "Kiedy zaczęła się pandemia, każdy z zapałem łączył się przez \"usługi\" jak Zoom, MS Teams i Cisco Webex. No, prawie każdy... wiele ceniących wolność osób zamiast tego wybrało platformy do wideokonferencji będące wolnym oprogramowaniem. Wybory ludzi mogą kłaść nacisk (lub nawet wymóg) na innych, żeby łączyli się z tą samą usługą, dlatego jest kluczowe, żebyś wybrana była etyczna usługa." }, "suggested": [ { "name": "BigBlueButton", "url": "https://bigbluebutton.org/", "note": { "en": "Not all JS is labeled and integration with unethical services is possible.", "pl": "Nie cały JS jest otagowany i możliwa jest integracja z nieetecznymi serwisami." } }, { "name": "Jitsi Meet", "url": "https://jitsi.org/jitsi-meet/", "note": { "en": "Not all JS is labeled and integration with unethical services is possible.", "pl": "Nie cały JS jest otagowany i możliwa jest integracja z nieetecznymi serwisami." } }, { "name": "CHATONS (VIDEO-CONFERENCE)", "url": "https://entraide.chatons.org/en/", "note": { "en": "Not all JS is labeled.", "pl": "Nie cały JS jest otagowany." } } ] }, "7": { "name": { "en": "chats", "pl": "czaty" }, "text": { "en": "WatsApp, Facebook Messenger, Discord - they are all proprietary and centralized. XMPP is a decent chat protocol with video calls support that can replace them. End-to-end encryption included!", "pl": "WatsApp, Facebook Messenger, Discord, Slack - one wszystkie są własnościowe i zcentralizowane. XMPP jest przyzwoitym protokołem czatu ze wsparciem dla rozmów wideo, który może je zastąpić. Szyfrowanie od-końca-do-końca w zestawie!" }, "suggested": [ { "name": "Disroot", "url": "https://disroot.org/en/services/xmpp" }, { "name": "list.jabber.at", "url": "https://list.jabber.at/" } ] }, "8": { "name": { "en": "collaborative spreadsheets", "pl": "arkusze kalkulacyjne z możliwością współpracy" }, "text": { "en": "Many of us are getting told to enter data into Google Sheets. Worse, some of the data to be entered is often personal or sensitive. Meanwhile, there exist other in-browser spreadsheets that are libre and snooping-free.", "pl": "Wielu z nas każe się pisywać dane do Arkuszy Google. Jakby tego było mało, część z tego to często dane osobowe lub poufne. Tymczasem istnieją inne przeglądarkowe arkusze, które są wolnym oprogramowaniem i nie śledzą." }, "suggested": [ { "name": "CHATONS (COLLABORATIVE SPREADSHEET)", "url": "https://entraide.chatons.org/en/", "note": { "en": "Not all JS is labeled.", "pl": "Nie cały JS jest otagowany." } } ] }, "10": { "name": { "en": "Online forms", "pl": "Formularze do ankiet online" }, "text": { "en": "As Google Forms are being imposed on more and more people, it is a good time to find out about ethical replacements for those.", "pl": "Formularze Google są narzucane coraz większej liczbie osób. To dobry moment, żeby dowiedzieć się o etycznych zamiennikach dla nich." }, "suggested": [ { "name": "Yakforms", "url": "https://yakforms.org/en/" } ] }, "11": { "name": { "en": "Software translation", "pl": "Tłumaczenie programów" }, "text": { "en": "Even without being a programmer you can contribute to software freedom - by helping with translations.", "pl": "Nawet nie będąc programistą możesz przyczynić się do rozwoju wolnego oprogramowania - poprzez pomoc w tłumaczeniu." }, "suggested": [ { "name": "Translation Project", "url": "https://translationproject.org/" } ] } }